ŠKODA – Le Mans
Το 1950, η ŠKODA AUTO γνώρισε μια πολύ ξεχωριστή στιγμή στην ιστορία της: Η μοναδική εμφάνιση της στον θρυλικό αγώνα των 24 ωρών του Le Mans. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η ŠKODA ξεκίνησε μια νέα σειρά μοντέλων: Το 1101/1102 «Tudor» με έναν τετρακύλινδρο κινητήρα 1.089cc, το οποίο γνώρισε μεγάλη δημοτικότητα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και σε αγορές στο εξωτερικό. Τα οχήματα, τα οποία διέθεταν στιβαρό και μοντέρνο σχεδιασμό για την εποχή τους, απέδειξαν την εξαιρετική αξιοπιστία τους ξανά και ξανά σε πίστες ράλι και αγώνες πίστας αντοχής. Για παράδειγμα, το 1948, κέρδισαν και τις τέσσερις κατηγορίες του Raid Polski των 2.649 χιλιομέτρων, όπου η ŠKODA εκπροσωπήθηκε με τα δικά της αυτοκίνητα. Στο Ράλι της Νότιας Αμερικής Μοντεβιδέο – Μελό – Μοντεβιδέο, το οποίο διέσχισε περιπετειώδη εδάφη, κατέλαβαν την πρώτη και τη δεύτερη θέση.
Όμως, το «Tudor» – το όνομα του οποίου προέρχεται από την αγγλική ονομασία του «δίθυρου» – έδειξε επίσης τις δυνατότητές του σε παραδοσιακές πίστες. Στον 24ωρο αγώνα στο Spa-Francorchamps του Βελγίου η ŠKODA με τα μοντέλα αυτά κάλυψε 1.972 χιλιόμετρα και ολοκλήρωσαν τη μεγάλη πρόκληση στις τρεις πρώτες θέσεις στην κατηγορία τους. Για να υπογραμμίσει αυτήν την επιτυχία, το τσεχικό τρίο έκανε στάσεις στα pit μαζί και πέρασε τη γραμμή τερματισμού σε σχηματισμό. Αυτό τους έδωσε την εμπιστοσύνη να κάνουν ακόμη πιο φιλόδοξα σχέδια.
Η μάρκα είχε θέσει τα βλέμματά της σε έναν άλλο στόχο – το Le Mans. Στις 24 Ιουνίου 1950, το Σάββατο, η εργοστασιακή ομάδα της ŠKODA τα κατάφερε: Η βελτιωμένη έκδοση του 1101 Sport τοποθετήθηκε διαγώνια μπροστά από το τείχος του «Circuit des 24 Heures» των 13,65 χιλιομέτρων, έτοιμο για την έναρξη του Le Mans η ώρα 16.00.
Ο Václav Bobek και ο Jaroslav Netušil ήταν πίσω από το τιμόνι για την ŠKODA. Το όχημα ελαφρού διαγωνισμού των 600 κιλών είχε μεταξόνιο που επεκτάθηκε στα 2.150 χιλιοστά ειδικά για το Le Mans, το οποίο βελτίωσε την σταθερότητα, και τοποθετήθηκαν επιπλέον αεραγωγοί δίπλα στους κύριους προβολείς για καλύτερη κυκλοφορία του αέρα. Αυτά κατευθύνουν τον αέρα ψύξης στα φρένα τυμπάνου των εμπρός τροχών. Ο αμετάβλητος τετρακύλινδρος κινητήρας 1.089cc, απέδιδε 50 ίππους στις 5.200 σ.α.λ., μια αύξηση πάνω από 50 τοις εκατό σε σχέση με τον κινητήρα παραγωγής των 32 ίππων. Οι Jaroslav Netušil και Václav Bobek, στην πρώτη τους εμφάνιση στο Le Mans, τα έδωσαν όλα. Με μέση ωριαία ταχύτητα 126 km/h, κατάφεραν να σκαρφαλώσουν μέχρι και τη δεύτερη θέση στην κατηγορία τους, πριν πέσουν στην πέμπτη θέση. Ωστόσο, την αυγή, μετά από 13 σκληρές ώρες, το αυτοκίνητο με τον αριθμό 44 αντιμετώπισε πρόβλημα με τον κινητήρα μετά από 115 γύρους και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν επειδή η ζημιά δεν μπορούσε να επισκευαστεί.
Για την ŠKODA αυτός ήταν ο μόνος αγώνας Le Mans στην ιστορία της εταιρείας. Στα χρόνια που ακολούθησαν, τα ειδικά μοντέλα της μάρκας δεν ήταν πλέον σε θέση να συμμετάσχουν στον γαλλικό 24ωρο αγώνα λόγω της δύσκολης πολιτικής κατάστασης.
Το πρωτότυπο ŠKODA Sport ανήκει σήμερα σε μια ιδιωτική τσεχική συλλογή και έχει αποκατασταθεί πλήρως. Θα έπρεπε να είχε επιστρέψει στην πίστα μπροστά από πλήθος θεατών στις αρχές Ιουλίου για να σηματοδοτήσει την 70η επέτειο από το ντεμπούτο του στο Le Mans και το 125ο της εταιρείας. Ωστόσο, το Le Mans Classic – που διοργανώνεται ανά διετία από το 2002 για ιστορικά αγωνιστικά αυτοκίνητα που συμμετείχαν στον αγώνα πριν από το 1979 – έπρεπε να αναβληθεί έως το 2021 λόγω της πανδημίας του COVID-19.
